Woordmelding Haico: aankoop panden Kerkstraat

Dank u wel voorzitter,

Sinds 29 november 2019 is de gemeente Brunssum de trotse eigenaar van een vijftal panden aan de Kerkstraat. Midden in het bruisende hart van ons centrum! Het aankoop bedrag was niet veel hoger dan € 850.000,-. Een koopje of een sprookje?! Zijn felicitaties aan u allen met het eigenaarschap van deze panden op zijn plaats? En felicitaties aan dit College met dit onderhandelingsresultaat en alle afwegingen, die hieraan ten grondslag hebben gelegen?

Wij twijfelen! Want hoe nu verder?…
Nu hebben we 5 panden…
Nu weet niemand wat we er mee moeten…
Nu weet niemand wat deze panden ons aan zeer noodzakelijk onderhoud gaan kosten, waardoor ze misschien helemaal geen ‘koopje’ blijken te zijn…
En nu weet niemand meer precies te vertellen wat er strategisch was aan deze panden…
…behalve dan de plek! Dat plekje in het bruisende hart van ons centrum.

Voorzitter… Mag ik iedereen, die thuis meekijkt of luistert, en uzelf een aantal vragen stellen? En daar hoef ik niet meteen een antwoord op voorzitter. Neemt u daar rustig de tijd voor. Niet iedereen zit deze vergadering namelijk live mee te kijken via Youtube. En ZO-NWS zendt deze vergadering donderdagavond pas uit. Mijn vragen dus:

Als het antwoord van de Brunssumers thuis op al deze vragen “Ja” is, past dat naadloos in de handelswijze van dit College bij de aankoop van de 5 panden in het centrum van Brunssum.

Als uw antwoord op één van bovenstaande vragen “Nee” was, dan snapt u waarom we hier vanavond staan. Dan snapt u waarom er vanavond eindelijk vragen gesteld worden over de aankoop van deze 5 panden. En dan snapt u dat het de PvdA frustreert, dat nog steeds niet alle relevante informatie aan het dossier gekoppeld is en door de raad besproken kan worden vanavond.

Er ligt immers nog steeds vertrouwelijkheid op een belangrijk deel van het dossier. Waardoor we nog steeds niet vrijelijk kunnen spreken over waarom € 850.000,- gemeenschapsgeld is uitgegeven aan een vijftal panden. En bovendien blijft zelfs op basis van openbare stukken onduidelijk waarom niet – en laat ik ook maar eens een willekeurig bedrag noemen – € 780.000,- is geboden.

Dan zult u thuis nu natuurlijk de vraag stellen “Ja maar, beste gemeenteraad, daarvoor zit u er toch? U zit er toch om onze belangen te behartigen? U zit er toch om deze vragen te stellen? En u zit er toch om ook fatsoenlijke antwoorden te eisen?”

En dan heeft u gelijk! Wij als gemeenteraad en daarmee ieder lid van deze gemeenteraad heeft een paar belangrijke taken. De kaderstellende taak, waarmee we het College spelregels meegeven om hun werk goed uit te kunnen voeren. En een controlerende taak om achteraf te kijken of het College niet valsgespeeld heeft.

En laat ik u zeggen dat deze gemeenteraad bij meerderheid deze taken onvoldoende heeft uitgevoerd. Dat er slechts een paar partijen waren, die van beide taken horend bij een raadslidmaatschap, gebruik hebben gemaakt. En dat het College daardoor haar eigen spelregels heeft kunnen bedenken.

Maar we hebben het hier natuurlijk niet over één of ander spelletje. Nee, we hebben het hier over het besturen van een gemeente. Laat ik u daarom uitleggen wat er precies gebeurd is. Of beter gezegd…niet gebeurd is.

Medio februari 2019 lag na vele jaren, zo eerlijk moeten we zijn, eindelijk een nieuwe versie van de ‘Nota grondbeleid en grondprijzen’ voor in de commissie Ruimte en Techniek. De nota waarin de gemeenteraad de spelregels kan vastleggen voor het aankopen en verkopen van gronden en panden door de gemeente Brunssum. In deze nota was een nieuw element toegevoegd: Het College verzocht de gemeenteraad om hen € 2.000.000,- te geven, zodat zij niet voor ieder wissewasje aan de raad zouden hoeven vragen voor budget.
De ‘spelregel’ was voorheen dat het College bij aan- dan wel verkopen van € 50.000,- altijd eerst toestemming van de gemeenteraad moest vragen.
Op zich was het best een begrijpelijk verzoek, want zo had het College meer slagkracht. Al vond de toenmalige portefeuillehouder zelfs dat bedrag van € 2.000.000,- nog te laag, zo gaf hij destijds zelf aan.

De Partij van de Arbeid Brunssum was toen echter al één van de weinige partijen, die aangaf dat het beschikbaar stellen van zo’n groot bedrag nooit zonder aanvullende voorwaarden zou mogen. Immers… de kaderstellende rol ligt bij de gemeenteraad. Helaas was een groot deel van de commissie destijds niet scherp genoeg en vond men het stuk niet alleen klaar om door te sturen naar de gemeenteraad. Maar men gaf toen ook al aan dat hierover geen uitgebreide discussie meer gevoerd hoefde te worden.

Op 11 maart 2019 besloot deze gemeenteraad over de ‘Nota grondbeleid en grondprijzen 2019-2022’. Er werd nog een poging gedaan om toch voorwaarden aan het bedrag van € 2.000.000,- te koppelen. Zelfs om het bedrag van € 2.000.000,- helemaal uit de nota te schrappen, maar de huidige coalitie gaf te kennen geen enkele belemmering te zien.

Er was zelfs een coalitiefractie, die zowel tijdens de commissie als de raadsvergadering geen enkele vraag stelde. Er waren coalitiefracties, die enkel terugkeken en aangaven dat deze nota wel erg lang op zich had laten wachten. En er waren coalitiefracties, die blind vertrouwen in dit College hadden, omdat zij volgens het ‘voorzichtigheidsbeginsel’ zouden moeten handelen. Niemand van deze coalitiefracties vond het nodig om extra kaders mee te geven aan het College over hoe ze met dat bedrag van € 2.000.000,- om zouden moeten gaan. Wat restte waren slechts 3 zaken:

Eerste die eerste 2 maar eens. Het College mocht het ‘spel’ gaan spelen. Monopoly op grote schaal, zeg maar. Met een beperkt aantal spelregels, een grote stapel bankbiljetten en de mogelijkheid om alles te kopen.‘Straatjes’ die niet op elkaar aansluiten. Goedkoop die duurkoop zal blijken te zijn. Gedoemd om te mislukken! En zo geschiedde. Het werd een speelbord dat door niemand meer te overzien viel. En op enig moment waren er zelfs collegeleden, die als slechte verliezers, dreigden het bord met één veeg van een arm overhoop te gooien en ermee te stoppen.

Waar ging het uiteindelijk verkeerd? Het rapport van de concerncontroller is daar glashelder over:

De Partij van de Arbeid Brunssum is van mening, dat het College zelfs tot op de dag van vandaag nagelaten heeft om een volledige, strategische memo aan de raad ter beschikking te stellen. Nog steeds kunnen wij niet de volledige omvang van dit dossier bevatten, laat staan bespreken.

Voorzitter, doordat dit College er voor gekozen heeft om de gemeenteraad in haar volle breedte pas tijdens de Jaarrekening in financiële zin en vanavond in inhoudelijke zin te informeren, wordt het uitvoeren van de ons resterende, controlerende taak wel erg moeilijk om uit te voeren. Het is om die reden dat de Partij van de Arbeid Brunssum, de VVD en in een later stadium ook de SP en het CDA inmiddels wel al een honderdtal vragen hebben gesteld. Zo durf ik wel te beweren. De meeste zijn beantwoord, maar de belangrijkste 2 stel ik u nogmaals:

In de eerste termijn zijn dit volgens mij de 2 vragen, die ieder zichzelf respecterend raadslid in deze zaal zou moeten stellen. Op het moment dat ik daar vanavond een antwoord op krijg, heb ik wellicht het gevoel weer terug dat ik mijn controlerende taak eindelijk volledig afgerond heb.

Tot die tijd houdt de Partij van de Arbeid Brunssum zich het recht voor om in tweede termijn of op een later moment nog aanvullende vragen te stellen. Je kunt het ‘spel’ immers pas goed spelen als je alle spelregels kent en alle informatie hebt.

Dank u wel!