Woordmelding Merle: Burgerparticipatie

Voorzitter,

Waarom moeilijk doen, als het samen kan? Omdat samen af en toe ontzettend lastig is. En vooral als je met veel mensen bent, die ook allemaal heel veel meningen hebben.

Vanavond discussiëren wij over hoe wij als gemeenteraad tegen burgerparticipatie aankijken. En lekker kort door de bocht: Natuurlijk willen we allemaal dat doen wat goed is voor die Brunssumse burger. Niemand zit hier een stoeltje warm te houden omdat ze het graag slechter willen laten gaan in Brunssum. Dat vertrouwen heb ik in mijn collega’s.

Is burgerparticipatie hét antwoord op alles? Weet ik niet. Ik denk dat wellicht wel het makkelijkste antwoord is, namelijk: Vraag het de burger, dan hoeven we het zelf niet te bedenken. Ik denk namelijk dat het probleem vaak is dat de gemeente zo georganiseerd is, dat het voor de gemeente makkelijk is. Niet per se voor de burger.

Ik wil vanavond namens de Partij van de Arbeid Brunssum pleiten voor structurele oplossingen in het systeem voor burgerparticipatie. Waarom? Speldenprikken met losse projecten werken niet. Alle goedbedoelde initiatieven als een denktank en Gast van de Raad zijn leuk en goed, maar breken geen potjes als het gaat om actief burgerschap. De burger moet de overheid vertrouwen dat er langdurig gewerkt wordt aan het veranderen van het systeem. Niet voor de bühne ‘kijk wat we allemaal doen voor de burger’, maar grondig en actief burgerparticipatie onderdeel maken van je beleidsvorming. Dat men ook in de komende jaren hiermee actief verder gaat.

Vanavond hebben we het over drie scenario’s, waarop het advies van de werkgroep Verbinden scenario 2 is. Ik zal ze verder niet toelichten, dat is al gebeurd.

En als we het hebben over dat de burger de overheid moet vertrouwen, vraagt dat andersom ook iets. Andersom vraagt scenario drie ook aan de overheid om de burger te vertrouwen. Want dat is, ondanks dat het credo hier is: ‘de burger centraal’, best een lastige stap voor een overheid. Dat uit handen geven wat je altijd gecontroleerd hebt. Laatst hoorde ik iemand zeggen, toen het ging om burgerparticipatie; “Maar wat als de burger antwoorden geeft waar we niks aan hebben?” … Blijkbaar doen we dan al jarenlang iets niet goed, want anders zou de burger het niet zeggen. Toch? Mijn politiek mentor heeft mij altijd geleerd dat de burger altijd gelijk heeft.

Ik zou het daarom mega vinden, als wij vanavond als raad uitspreken dat we toe willen werken naar een scenario 3: Stimuleren, faciliteren en loslaten. Eigen initiatief. Op weg naar overheidsparticipatie. Als mensen zelf meer ideeën hebben, vraagt dat om een andere rol van de overheid. De ondersteuning van al die ideeën en plannen door de overheid heet overheidsparticipatie. De gemeente kan bijvoorbeeld voorzieningen aanbieden of beschikbaar stellen. Met wijkbudgetten bijvoorbeeld kunnen bewoners eigen plannen laten uitvoeren in hun buurt.

Maar dat werkt alleen als de gemeente haar zaakjes op orde heeft. En als we ook communiceren. Goed communiceren. En goede communicatie kost geld.

En laten we ook realistisch zijn dat niet iedere burger een actievere rol op zich kan en wil nemen. Neem niet weg dat wij er zijn om de burger te faciliteren en te helpen. En laten we dat dan goed doen. Want vaak, en ik spreek uit eigen ervaring, lijkt de gemeentelijke overheid ingericht om de gemeente goed te helpen, niet haar inwoners. Als je met een burgerinitiatief van het kastje naar de muur gestuurd wordt, dan geef je het al gauw op.

Maar we moeten ergens beginnen. En dat is deze startnotitie. Laten we het met zijn allen eens worden dat burgerparticipatie een cultuuromslag voor zowel de gemeenteraad als de gemeentelijke organisatie is. En laten we dan samen de schouders eronder zetten en beginnen.

Samenvattend voorzitter:

Goede startnotitie. Dank aan Niels Meijers voor het helderevoorstel en uitleg. Leuke discussie. Eens met het uitvoeren van scenario 2, maar toewerken naar scenario 3.

Tot slot,

Dank aan mijn collega’s uit de werkgroep, waarin leuke en goede discussies plaatsvinden. Helaas lukt het mij de laatste maanden niet om iedere vergadering aan te sluiten, wegens het tijdstip en de drukte van een samengesteld gezin.

Het werk dat we doen is misschien nog teveel onder de radar, maar de beweging is in gang gezet en daar ben ik trots op.